Bir masanın üstünde 40 cm uzunluğunda bir iplik hayal edin. İplik gergin şekilde durmuyor. Kendi içinde birkaç daire çizmiş, dört-beş noktası da yarım daire benzeri bir görüntü içinde. İki ucu ise zıt yönlere bakıyor. Birçok insanın yaşamı, masanın üstündeki bu eğri büğrü duran iplik gibi. Çok az kişinin yaşamı ise, cetvel gibi dümdüz duran bir ipliğe benziyor.
İplikleri cetvel gibi dümdüz olanların yaşamlarında büyük bir hedefleri olur. Bir şirket kurmak, master ya da doktora yapmak, konser vermek, başka bir ülkede yaşam kurmak ve benzeri. Bu hedefleri onların ipliklerini bir baştan yakalayıp büyük bir güçle çekince iplikleri kendiliğinden düzeliyor.
Büyük hedefleri olmayanların küçük küçük hedefleri, ipliklerini ucundan değil yanlarından başka yönlere çekiyor. Bu küçük hedefler çoğunlukla gündelik hedeflerdir. Kişiye bir yere ulaştırmaz.
Büyük hedefleri olanların birçoğu depresyona da girmezler. Çünkü onları depresyona sokacak konulara ayırabilecekleri zamanları yoktur. Amerika’da master yapacaksanız, İngilizce sınavlarını geçecek ya da kabul edilmenize yardım edecek bir sürü prosedürle uğraşacaksınız demektir. İstanbul’un en büyük salonlarında konser verecek bir müzisyen olmak için tüm zamanınızı bu konudaki çalışmalara ayırmanız gerekir. Terfi etmek için var gücünüzle çalışırken nişanlınız sizi terk etse ona bile üzülecek vaktiniz olmaz. Atölyesini büyütmeye çalışan bir girişimciyi ülkedeki politik çekişmeler biraz ilgilendirir ama işi büyütmek içi yapılacaklar politik çekişmelere ilgi göstermekten daha önemlidir. Büyük hedefler ipliği bir uçtan çekince, yanal küçük hedeflerin çekim gücü azalır ya da kaybolur.
Büyük hedeflerin değil, küçük yanal hedeflerin peşine aşırı ölçüde düşenler yaşamlarında ilerleyemezler. Küçük yanal hedefler de iki gruba ayrılırlar: Aptalca hedefler ve sağlıklı hedefler.
Aptalca hedefler kelimenin tam anlamıyla zaman kaybettiren hedeflerdir. Mesela bir kurumda çalışan bir kadın, bir diğer kadını kıskanıyor ve onun kuyusunu kazmaya çalışıyorsa aptalca bir hedefin peşinde demektir. Hedefini başarmak için onu küçük düşürmeye ya da hatalarını ortaya koymaya gayret ediyorsa yaşamını boşa harcıyordur. Trip atmak diye bir deyim öğrendim, başka bir şeyin intikamını almak için bilinçli bir şekilde birisine gıcıklık yapmak, surat asmak ya da muhalefet etmek anlamına geliyormuş. “Ben şu kişiye trip atayım” diyen biri de, sorununu çözmek yerine bu dolaylı yöntemle uğraşırken sadece zaman kaybeder. Başka bir amaca hizmet etmiyorsa, giyim kuşam alışverişine de aşırı zaman harcamanın pek akıllıca olduğu söylenemeyebilir.
Sağlıklı yanal hedefler tek başlarına ipliğimizi ileriye götürmeyebilir. Ama bu hedefler, organik yapısı olan ipliğimize sağlık kazandıran hedeflerdir. Örneğin, zindelik için spor ya da yürüyüş yapmak, bisiklete binmek sağlıklı yan hedeflerdir. Kendimizi rahatlatmak için müzik dinlemek de sağlıklı bir yan hedeftir. Arada bir ana hedefimize giden yoldaki çalışmalar sırasında bize keyif ya da neşe verecek çay ya da kahve molaları da küçük sağlıklı hedeflerimizdendir. Bu küçük hedefler de bizim ipliğimizi sağa sola çekerler ama organik ipliğimizin de sağlıklı kalmasına yardım ederler.
Marifet, ipliğimizi gelecekte büyük bir hedefe odaklamak, aptalca yanal hedeflerden sadeleşmek ve sağlıklı yanal hedeflerden enerji almaktır.
